Kerst in Nederland kent veel gezichten, maar één ingrediënt keert bijna altijd terug: vlees. Niet omdat het móét maar omdat het zo vanzelfsprekend past bij hoe wij december vieren. Warm, rijk, samen aan tafel, lang tafelen en de tijd nemen. Vlees is daar van oudsher een onderdeel van. En hoewel kerstmenu’s veranderen, blijven bepaalde gerechten hardnekkig populair, soms uit gemak, soms uit nostalgie, maar vaak ook omdat ze simpelweg altijd werken.
Maar naast die tradities zie je ook een duidelijke verschuiving. Steeds meer mensen kiezen ervoor om één keer per jaar culinair los te gaan: met andere stukken vlees, technieken en smaken. Kerst is voor veel thuiskoks een experiment geworden. Een manier om zichzelf én hun gasten te verrassen zonder de essentie te verliezen: een feestelijke maaltijd die draait om aandacht, smaak en gezelligheid.
De klassiekers die blijven
Rollade
Rollade is misschien wel het meest herkenbare kerstgerecht van Nederland. Ooit was het een manier om kleinere stukken vlees samen te binden tot één geheel zodat een gezin in één klap een feestelijk stuk vlees had. Varkensrollade was jarenlang de standaard, later kwamen kiprollade en luxe varianten met kruiden, vullingen en spek. Wat rollade nog steeds zo geliefd maakt is dat het voorspelbaar is: één stuk vlees, langzaam garen, in mooie plakken snijden.
Het voelt feestelijk zonder dat je de halve keuken hoeft te verbouwen.
Rosbief, tournedos en ander rundvlees
Rundvlees blijft populair omdat het veelzijdig is. Rosbief is een klassieker onder mensen die van eenvoud houden: in de oven, thermometer erbij en klaar. Andere families kiezen juist voor tournedos of entrecote. Gerechten die snel klaar zijn maar wél dat restaurantgevoel geven.
Het zijn stukken vlees die weinig nodig hebben: goede boter, zout, peper en een hete pan.
Gourmetten: kerst als spel
Of je ervan houdt of niet: gourmetten is bijna cultureel erfgoed geworden. Het is misschien niet het vlees dat het bijzonder maakt maar wel de manier van eten. De kleine pannetjes, de verzameling vleesreepjes, sauzen, groente: het is kerstdiner als sociaal ritueel. Iedereen maakt zijn eigen eten, de keuken en de tafel lopen door elkaar.
Het is chaos én gezelligheid.
Vleesfondue: de vergeten klassieker
Fondue is een stuk ouder dan gourmetten. In de jaren ’70 en ’80 was vleesfondue een kersthit: een pan hete olie of bouillon, kleine stukjes rundvlees, sauzen in schaaltjes, mandjes friet, stokbrood en salades erbij. Het voelt retro maar je ziet het her en der langzaam terugkomen. De charme? Net als gourmetten bevordert het de traagheid van de maaltijd: het eten gebeurt in kleine stapjes, met veel tijd voor gesprekken tussendoor.
De bijgerechten die kerst “Kerst” maken
Nederlandse sides zijn vaak eenvoudiger dan de vleesgerechten, maar ze dragen het kerstdiner wel degelijk. Denk aan:
- aardappeltjes uit de oven of pommes duchesse
- rode kool met appeltjes
- spruitjes (al dan niet met spek of room)
- stoofpeertjes
- romige champignons
- salades met walnoten, druiven of sinaasappel
Het zijn gerechten die niet concurreren met het vlees maar het dragen. Ze voegen warmte, zoetheid en balans toe. Bij vleesfondue en gourmet tref je vaak friet, stokbrood, kruidenboter en rauwkost, functioneel omdat de interactie aan tafel het werk doet.
De verschuiving: Kerst wordt culinair steeds spannender
Wat opvalt de laatste jaren is dat veel mensen kerst zijn gaan gebruiken als kookproject. Niet in de richting van ingewikkeld restaurant-eten maar vaak wel met meer aandacht voor betere stukken vlees, nieuwe technieken (denk aan langzaam garen of de ‘reverse sear’) of traditionele keuzes die nu terugkomen in de moderne keuken.
Kerst is gewoon een moment waarop mensen het leuk vinden om nét buiten hun comfortzone te gaan. Waar vroeger rollade standaard was, zie je nu ribstukken, kalfsvlees en bijzondere braadstukken.
Het gaat ook niet om moeilijk doen maar om het plezier van iets nieuws proberen.
Out-of-the-box vleesgerechten die wél bij Nederland passen
Nieuwe ideeën hoeven het kerstgevoel niet te verstoren. Ze kunnen juist verdieping brengen. Hieronder een aantal gerechten die niet klassiek zijn, maar zich wél thuis voelen op een Nederlandse kersttafel.
Langzaam gegaarde sukade als feestelijk braadstuk
Niet draadjesvlees zoals doordeweeks, maar juist in zijn geheel gelaten en gegaard zodat het vlees mals blijft en in mooie plakken snijdt. Sukade krijgt zo een bijna luxueuze structuur, zeker met winterse kruiden en een rijke jus.
Kalfshaas met salie en een lichte citroenroomsaus
Een gerecht dat niet zwaar is en daardoor ideaal voor een meer verfijnd kerstdiner. De smaak is zacht, de presentatie elegant en het past goed bij traditionele Nederlandse bijgerechten.
Procureur met een kruidige korst van rozemarijn, mosterd en knoflook
Procureur is als braadstuk is een echte kerstverrassing. De combinatie van knapperige korst en zacht vlees voelt feestelijk, zonder dat het technisch ingewikkeld is.
Hertenrug of wildzwijn op Hollandse wijze
Wild hoeft niet Frans of klassiek zwaar te worden. Je kunt het combineren met Nederlandse smaken: peer, rode kool, aardappelcrème. Het geeft een luxe accent, maar blijft dichtbij wat we hier kennen en waarderen.
Bavette met winterse salsa van peterselie, kruiden en citrusschil
Bavette heeft karakter en kan een kerstmenu echt naar een hoger niveau tillen. Met een frisse, groene salsa krijgt het gerecht een onverwachte wending zonder dat het kerstgevoel verdwijnt.
Shortribs met specerijen, langzaam in de oven tot ze net van het bot komen
Stoer, geurend, rijk van smaak en verrassend goed voor een kerstdiner met meerdere gangen. Serveer met een glanzende jus en het voelt bijzonder zonder dat het kerst onherkenbaar maakt.
Tip voor Kerst: probeer ons recept voor ossenhaas in zoutkorst
Waarom vlees zo’n ankerpunt blijft met Kerst
Omdat het feestelijk voelt zonder opsmuk.
Misschien omdat een groot stuk vlees de tafel samenbrengt.
Of gewoon omdat het een van de weinige momenten in het jaar is waarop we echt de tijd nemen om te koken én te eten.
Wat de reden ook is: vlees heeft een vaste plek in de Nederlandse kersttraditie, en juist daarom is het leuk om elk jaar opnieuw te kiezen. Ga je voor het vertrouwde? Of voor iets dat net wat meer spanning aan de maaltijd geeft?
Beide kunnen prachtig werken zolang het past bij wie er aan tafel zit.
Tot slot
Of je nu kiest voor een klassiek gerecht of voor iets waarmee je net buiten de lijntjes kleurt, het mooiste aan kerst blijft hetzelfde: samen aan tafel, zonder haast, met eten dat met aandacht is gemaakt. Dat kan een vertrouwde rollade zijn, een langzaam gegaard stuk rundvlees of een experiment dat verrassend goed uitpakt.
Bij Broadway zijn we tijdens de Kerst gesloten: op Kerstavond, eerste Kerstdag, tweede Kerstdag, maar ook op Oud- en Nieuwjaarsdag, blijft het restaurant dicht zodat ons team die dagen thuis kan vieren. In alle dagen ervoor en erna ben je natuurlijk van harte welkom om te komen genieten van onze nieuwe menukaart.
